2 yaş sendromu, çocukların kendini keşfettiği ilk yılları temsil eder. Çocuğun kendini keşfetme süreci beraberinde bağımsızlık ihtiyacını da getirir. Aileler bu süreçte zorlandıklarını hissedebilirler. 2 yaş sendromu döneminde çocuklarda karşı gelme davranışları, ağlama krizleri, öfke problemleri ve huzursuzluk görülebilir. Devamlı ebeveynlerle zıtlaşabilir ve kendi otoritesini kabul ettirmeye çalışabilir.
2 yaş sendromunda görülen belirtiler gelişimsel döneme göre beklenilen davranışlar olduğu için normaldir. Ancak ne kadar süreceği ve nasıl bir süreç olacağı çocuktan çocuğa göre değişmektedir.
2 Yaş Sendromu Nedir?
2 yaş sendromu, çocuklarda yoğun bir özgürleşme ihtiyacı gözlemlediğimiz bir dönemdir. Çevreyi özgürce keşfetmek isterler. Ancak bu dönemde henüz kelime dağarcıkları, el-göz koordinasyonu becerileri ve duygusal becerileri sınırlı olduğu için kendilerini çok iyi ifade edemezler.
Bu sebeple iletişim kurarken sıklıkla ağlama krizleri, öfke krizleri, eşyaları fırlatma ve dağıtma gibi davranışlar gözlemleyebiliriz. O an istedikleri şeyi gerçekleştiremediklerinde ani duygu değişimlerine de şahit olabiliriz.
Bu dönemde ev içerisinde kural koyulmak istendiğinde genellikle dirençli davranabilirler. Sıklıkla hayır cevabı verebilirler ve hemen öfkelenebilirler. Bu sebeple aile içerisinde çatışmalar yaşanabilir. 2 yaş sendromu oldukça doğal bir süreç olmasına rağmen aileleri zorlayabilir.
Burada sağlıklı sınırlar koyabilmek için mümkün olduğunca tutarlı ve sabırlı olmak önemlidir. Ceza gibi yöntemler çocukları daha çok öfkelendirebilir ve istenmeyen davranışların artmasına yol açabilir. Burada doğru bir öğrenmenin gerçekleşmesi için önce tutarlı bir ebeveyn tutumuna ihtiyaç vardır.
2 Yaş Sendromu Belirtileri
2 yaş sendromunun yaygın belirtileri:
- Ağlama krizleri
- Öfke krizleri
- Utangaçlık
- Ani ruh hali değişimleri
- Eşyaları fırlatmak
- Vurmak/kırmak
- İnatçılık
- Yeme problemleri
- Uyku problemleri
- Dikkat problemleri
- Çığlık atmak
- Tuvalet problemleri
2 Yaş Sendromu Ağlama Krizi
2 yaş sendromu ağlama krizi çocuklarda kendilerini ifade edemediklerinde, anlaşılmadıklarını hissettiklerinde ve istedikleri gerçekleşmediklerinde gözlenebilir. Özellikle 2 yaş sendromunda bunu oldukça sık gözlemleriz.
Ağlama krizi yaşandığında mümkün olduğunca sakin ve sabırlı davranılmalıdır. Çünkü bu esnada gösterilecek öfke belirtisi çocuğun ağlamasını daha da alevlendirir. Panik yapıldığında da çocuklar daha fazla kaygılanabilirler.
Çocuk ağladığında dikkatini başka yönlere çekebilirsiniz. Örneğin sesli hikâye kitapları, boyama kitapları veya hoşuna gidecek bir müzik kullanabilirsiniz. Ağlama krizlerinde olumsuz duygularını yöneltebileceği hamur/kinetik kum gibi duyusal oyunlar kullanabilirsiniz.
Sınırları belirlerken tutarlı olmaya özen gösterin. Ağlarken ‘Şu an seni anlamakta zorlanıyorum, sakinleştiğinde tekrar konuşmayı deneyelim, ben senin için her zaman buradayım, istersen sarılabiliriz’ gibi ifadeler kullanabilirsiniz.
Konuşurken sakin bir ses tonu, eğilerek çocuğun göz hizasında konuşmak ve duygularını ifade etmesi için olanak tanımak ağlama krizini hafifletecektir.
2 yaş sendromu ağlama krizi
2 Yaş Sendromu ile Başa Çıkmanın 10 Etkili Yolu
- 2 yaş sendromuyla baş etmenin ilk adımı sabırlı olmaktır. Sakin kaldığınızda krizi daha iyi yönetebildiğinizi fark edeceksiniz.
- Sınır ve kuralları belirlerken tutarlı ve istikrarlı bir tutum sergileyin. Sınırlar belirlenirken ebeveyn dışında çocuğa bakan diğer aile bireyleriyle de kural ve sınırlar konuşulmalıdır.
- Çocukta olumlu bir davranış kazanımı sağlamak için bazı seçenekler sunabilirsiniz. Böylece karar verebilecek ve kendisini kısıtlanmış hissetmeyecektir.
- Olumlu davranışları karşısında çocuğunuzu övmek davranışların pekişmesini sağlayacaktır.
- Konuşurken duygu yansıtmaları yapın ve çocuğunuzun duygularını paylaşması için onu teşvik edebilirsiniz. Bu sayede duygu regülasyonu gelişecektir.
- Empati kurarak yaşadığı hayal kırıklığı ve öfkenin altında yatan sebepleri anlamaya çalışın. Çocuk anlaşıldığını hissettiğinde yaşadığı kriz hafifleyecektir.
- Kriz anları dışında da oyunla kaliteli zaman geçirmeye özen gösterin. Bu sayede fiziksel, sosyal ve duygusal becerileri gelişecektir.
- Birlikte günlük görev ve rutinler belirleyebilirsiniz. Bu sayede çocuklar kendi davranışlarını kontrol etmeyi ve sorumluluk almayı öğrenirler.
- Çocukla iyi bir iletişim kurmak için öncelikle bireysel olarak kendinizi iyi hissetmelisiniz. Kendi rutinlerinizi ve ihtiyaçlarınızı da karşılayın.
- Baş etmekte çok zorlandığınızda ebeveyn danışmanlığı ve oyun terapisi gibi destekler alabilirsiniz.
2 Yaş Sendromu Uzman Desteğinin Önemi
2 yaş sendromu gelişimsel dönem içerisinde doğal bir süreçtir ancak ebeveynler bu dönemde zorlanabilirler. Uzman desteği alındığında;
- Bu dönemi en sağlıklı yönetme konusunda danışmanlık alabilirler.
- Çocuğun duygularını ve ani duygu değişimlerini anlayabilirler.
- Düzenli gelişimsel takiple ileride karşılaşılacak krizleri önleyebilirler.
- Sağlıklı sınırlar koymak için ebeveyn tutumlarında değişiklikler konusunda bilgi alabilirler.
- Oyun terapisi ile çocuklarda öfke problemi gibi konular çözümlenebilir.
2 yaş sendromu ne zaman başlar?
2 yaş sendromu, genellikle çocukların 18 ila 30 aylık döneminde başlar. Başlangıç zamanı çocuktan çocuğa göre farklılık gösterebilir
2 yaş sendromu ne zaman biter?
Genellikle çocuk 3 yaşına doğru gelirken veya 3 yaşına geldiğinde yavaş yavaş sonlanır. Ancak, her çocuğun gelişimi farklı olduğu için bu süreç değişebilir.