Anne çocuk arasındaki ilişki çocuğun Dünyayı anlamlandırmasını sağlayan ilk ve en önemli faktördür. Çocuğun doğumundan itibaren bağlılık ve sevgi temeline dayanan bir ilişki kurulur. Bu ilişki çocuğun yetişkinlik hayatında kuracağı ilişkilerin temelini oluşturur. Anneyle kurulan ilişki çocuğun sosyal becerilerini, özgüvenini ve duygusal zekasını geliştirir.
Anne Çocuk İlişkisinde Güven
Çocuğun sevildiğini hissetmesi ve güvenli alanında hissetmesi için anneyle kurulan ilişki çok önemlidir. Anneyle güçlü bir ilişki kurulması için güvenli bağlanma kurulması gerekmektedir. Güvenli bağlanma çocuğun duygusal ihtiyaçlarının karşılandığı, sevgi ve ilgi bağlamında dengesizlik hissetmediği ve tutarlılık içeren bir bağlanma türüdür. Çocuğun sosyal becerileri yüksek, özgüvenli ve dengeli bir birey olması için güvenli bağlanmaya ihtiyaç vardır.
Anneyle güçlü bir bağ kurmak için;
- Çocukla kaliteli zaman geçirilmelidir. Oyun oynamak, kitap okumak ve fiziksel temasta bulunmak çocuğun sevildiğini hissetmesini sağlayacaktır.
- Çocuğun fiziksel ve duygusal ihtiyaçları istikrarlı ve tutarlı bir şekilde karşılanmalıdır.
- Çocuk sevildiğini ve ilgi gösterildiğini hissetmelidir.
- Çocuğun güçlü olduğu alanlar ve özgüveni desteklenmelidir.
- Çocuğun duygularını ifade etmesini sağlamak ve açık bir iletişim kurmak güvenli bağ kurulmasını sağlayacaktır.
Anne Davranışlarının Çocuk Üzerindeki Etkileri
Çocuklarda gözlediğimiz olumlu ve olumsuz davranışlar birçok faktöre bağlıdır. Annenin çocuğa davranışı en önemli faktördür. Çocuğa sevgi gösterildiğinde çocuk kendisini güvende hisseder ve empati yeteneğini geliştirir. Duygusal zekâsı üzerinde etkilidir. Olumlu davranışlar pekiştirildiğinde ve çocuğun güçlü yönleri desteklendiğinde bağımsızlık duygusu, özgüveni ve yeniliklere açık olma özellikleri gelişir. Çocuğun ihtiyaçlarına uygun şekilde ve zamanında yanıt vermek güvenli bağlanmanın temelini oluşturur.
Anne davranışlarının çocuk üzerindeki etkileri
Çocuk duygusal anlamda ihmal edildiğinde ve ilgisiz kaldığında özgüveni zedelenir, insanlara güvenemez ve güvenli bağlanamaz. Mükemmeliyetçi tutum ve çocuğu sürekli eleştirmek başarısızlık kaygısına ve özgüveninin azalmasına sebep olur. Çocuğa uygulanan fiziksel ve sözlü şiddet çocuğun şiddet eğilimini arttırır ve çocukluk çağı travmalarına sebep olur.
Anne Çocuk İlişkisinde Yapılmaması Gereken Davranışlar
Çocuğun hatalarını vurgulamak, sürekli eleştiren bir şekilde konuşmak ve küçümsemek çocuğun kaygısını arttırır, özgüvenini zedeler ve başarısızlık kaygısına sebep olur.
Çocuğun yaşına ve gelişim dönemine uygun olmayan gerçek dışı beklentiler çocuğun kendine inancını etkiler ve sürekli mükemmeliyetçi davranmasına sebep olur.
Çocukla kaliteli vakit geçirmemek, duygusal ve fiziksel ihtiyaçlarına yanıt vermemek çocuğun sosyal ve duygusal gelişimini olumsuz etkiler, kendisini değersiz hissettirir, duygu regülasyonunu olumsuz etkiler ve yalnız hissettirir.
Fiziksel ve sözel şiddette bulunmak çocukluk çağında travmalara sebep olur ve şiddet eğilimine zemin hazırlar.
Çocuk Sorumluluğu Sadece Anne Üzerinde Olmamalı
Çocuğun sorumluluğu ebeveynlerin ortak sorumluluğudur. Çocuğun olumlu ve olumsuz davranışları her iki ebeveynin de çocuğa karşı geliştirdiği tutumlarla ilişkilidir. Çocuğun temel bakımında, oyun oynamada ve çocukla ilgili her konuda anne ve baba eşit olarak sorumluluk almalıdır.
Çocuğa sınır ve kurallar öğretilirken bu sınırlar tüm aile bireyleri tarafından aynı şekilde öğretilmelidir. Örneğin çekirdek aile içerisindeki kurallar anneanne ve dede gibi kişiler tarafından da uygulanmalıdır.
Sorumluluğun tek ebeveynde olması tükenmişlik hissine sebep olabilir. Ebeveynlerin kişisel zamanlarının olması ve dinlenebilmesi, duygusal destek sağlamaları ve eşit iş bölümü süreci kolaylaştıracaktır.
Çocuk ile İlişkilerde Sevgi ve Güven Bağları
Çocukla sevgi ve güven bağı kurulması için birçok yol vardır. Çocuğun duygularını ifade etmesine izin vermek, açık bir iletişim kurmak ve dürüst davranmak ebeveyn ve çocuk arasında güvenli bir bağ kurulmasını sağlar.
Güven bağı kurulmasındaki en önemli faktörlerden biri istikrarlı ve tutarlı bir ebeveyn olmaktır. Çocuğun fiziksel ve duygusal ihtiyaçlarına zamanında yanıt vermek çocuğun kendisini güvende hissetmesine yarar ve güvenli bir ilişki kurulmasını sağlar.
- Çocuğun yeteneklerini desteklemek ve teşvik etmek özgüvenini geliştirir.
- Çocuğa gurur duyduğunu söylemek ve sevgi sözcükleri söylemek kendisini değerli hissettirecektir.
- Çocukla oyun oynamak, kitap okumak ve kaliteli zaman geçirmek güvenli bağı kuvvetlendirecektir.
Anne çocuk ilişkisinin çocuğun duygusal gelişimi üzerindeki etkileri nelerdir?
Anne ve çocuk arasında güvenli bir bağlanma kurulduğunda çocuğun özgüveni artar, empati ve duygusal zekâsı gelişir ve yüksek bir benlik saygısı kazanır.
Çocuğun ahlaki değerleri öğrenmesinde annenin rolü nedir?
Çocuklar dış dünyayı anlamlandırırken annenin davranışlarını ve tutumlarını gözlemlerler. Annenin ahlaki değerleri gözlemlendiğinde çocuk da bunu öğrenir ve uygular
Anne çocuk ilişkisini sağlıklı tutmak için nasıl bir destek almalıyım?
Oyun terapisi, ebeveyn danışmanlığı ve uzman tavsiyeleri içeren rehber kitaplardan yararlanılabilir.