Cinsel işlev bozukluğu, bir bireyin cinsel işlevlerinin normalden sapması ve cinsel yaşamda sorunlara neden olan bir durumu ifade eder. Bu bozukluklar, cinsel istek, uyarılma, orgazm ve tatmin gibi cinsel işlevlerin bir veya birkaçında yaşanan sorunları kapsar.
Cinsel işlev bozuklukları, bireyin cinsel sağlığını, ilişkilerini ve yaşam kalitesini etkileyebilir. Kişinin yaşadığı cinsel işlev bozuklukları, fiziksel, psikolojik veya ilişkisel durumlardan meydana gelmektedir.
Cinsel işlev bozukluklarının belirtileri şunlardır:
- Cinsel İsteksizlik (Libido Kaybı): Cinsel isteğin azalması veya hiç olmaması.
- Cinsel Uyarılma Bozukluğu: Cinsel uyarılmada zorluk yaşanması, bu durumun sürdürülememesi veya yetersiz olması.
- Orgazm Bozukluğu: Orgazmın gecikmesi, orgazm olamama veya ağrılı orgazm gibi sorunlar.
- Vajinismus: Vajinanın kasılması ve cinsel ilişkinin ağrılı olması
- Ereksiyon Bozukluğu (İmpotans): Erkeklerde cinsel birleşme sırasında penisin yeterince sertleşememesi veya sertliğin sürdürülememesi.
- Ağrılı Cinsel İlişki (Disparoni): Cinsel ilişki sırasında ağrı hissi.
- Erken Boşalma (Prematür Ejakülasyon): Erkeklerde cinsel ilişkinin daha kısa sürmesi
- Anorgazmi: Orgazm olamama veya orgazm olmada güçlük yaşanması.
Cinsel İşlev Bozukluğu Nedir? (Cinsel Uyarılma Bozukluğu)
Cinsel işlev bozukluğu, bireyin cinsel uyarılma aşamasında normale göre belirgin bir zorluk veya sıkıntı yaşadığı bir cinsel işlev bozukluğudur. Kişi bu süreçte tatmin olamama durumunu sürekli yaşamaktadır.
Cinsel uyarılma bozukluğunun nedenleri:
- Cinsel İsteksizlik: Cinsel uyarılmayı başlatma isteğinin zayıf olması.
- Fiziksel Tepkilerde Azalma: Cinsel uyarılma sırasında vajinal ıslanma, peniste ereksiyon veya meme uçlarının dikleşmesinde belirgin bir azalma.
- Cinsel Uyarılma Sürecinin Başlamaması: Cinsel aktiviteye başlamak için gerekli cinsel uyarılmanın başlamaması.
- Cinsel Uyarılmanın Sürdürülememesi: Cinsel uyarılma başlasa bile bu durumun sürdürülememesi veya yetersiz olması.
Cinsel İşlev Bozuklukları Nelerdir?
Kişinin cinsellik anlamında tatmin olamaması, tatminliğini sağlayamaması bu süreçte cinsel sorunların ortaya çıkmasına neden olur. Bu cinsel işlev bozuklukları ise şunlardır:
Cinsel İstek Bozukluğu (Libido Bozukluğu):
- Hipoaktif Cinsel İstek Bozukluğu: Cinsel isteğin belirgin bir şekilde azalması veya yokluğu.
- Aşırı Cinsel İstek): Sürekli ve kontrolsüz bir biçimde yüksek cinsel istek.
Cinsel Uyarılma Bozukluğu:
- Cinsel İsteksizlik ile İlgili Cinsel Uyarılma Bozukluğu: Cinsel uyarılmada zorluk yaşanması, bu durumun sürdürülememesi veya yetersiz olması.
- Genital Tepkilerin Eksikliği: Cinsel uyarılmaya yönelik fiziksel tepkilerin (örneğin, vajinal ıslanma, ereksiyon) belirgin olmaması.
Orgazm Bozukluğu:
- Erkek Orgazm Bozukluğu: Erkeğin orgazm olamama veya orgazm sürecinde gecikme.
- Kadın Orgazm Bozukluğu: Kadının orgazm olamama veya orgazm olmada güçlük yaşaması.
Cinsel Ağrı Bozukluğu:
- Vajinismus: Vajinanın kasılması ve cinsel birleşmenin ağrılı veya imkansız hale gelmesi.
- Disparoni: Cinsel ilişki sırasında ağrı hissi.
Ereksiyon Bozukluğu:
- Erektil Disfonksiyon: Erkeğin ereksiyonu sürdürme veya ereksiyon elde etmede güçlük yaşaması.
Erken Boşalma:
- Erkeklerde cinsel ilişkinin istenenden daha kısa sürede sona ermesi.
Cinsel İşlev Bozukluğu Nedenleri
Ailevi ilişkilerinde birey yanlış deneyimler, yetersiz cinsel bilgilerle büyürken bununla ilgili çocuklukta cinsel travma yaşayan birey, psikolojik anlamda cinsel işlev bozukluğuna daha çok yatkın olmaktadır.
Birey yaşamı boyunca cinsel deneyimsizlikler, başarısızlıklar, kötü ilişki deneyimleri, öz benliğinin yetersiz hissetme, cinsel şiddete maruz kalma, kişinin kendini beğenmemesi, güvensizlik duygusu, cinsellikten korkma gibi durumlar psikolojik nedenlere sebebiyet vermektedir.
Çeşitli psikolojik faktörler arasında partnere karşı ilgi kaybı veya partner tarafından reddedilme korkusu, vajinaya zarar gelebileceği endişesi ve suçluluk duygusu ön plana çıkmakladır.
Cinsel işlev bozukluğu nedenleri
Cinsel İşlev Bozukluğunun Psikolojik Nedenleri:
- Stres ve Anksiyete: Günlük yaşam stresi, iş stresi veya genel anksiyete cinsel işlevleri etkileyebilir.
- Depresyon: Depresyon, genellikle cinsel istek ve uyarılma üzerinde olumsuz bir etki yapabilir.
- Özsaygı Sorunları: Düşük özsaygı veya cinsellikle ilgili olumsuz inançlar cinsel işlev bozukluklarına yol açabilir.
- Geçmiş Deneyimler: Cinsel istismar, kötü deneyimler veya travmatik olaylar cinsel işlev bozukluklarını tetikleyebilir.
- İlişkisel Nedenler: İlişkilerde iletişim problemleri cinsel işlev bozukluklarına neden olabilir. İlişkilerde bağlanma problemleri, ihmal ve duygusal uzaklık cinsel sağlığı etkileyebilir.
Fiziksel Nedenler:
- Hormonal Değişiklikler: Hormonal dengesizlikler, özellikle testosteron seviyelerindeki azalma cinsel işlev bozukluklarına katkıda bulunabilir.
- Sinir Sistemi Hastalıkları: Sinir sistemi ile ilgili sorunlar, cinsel uyarılma ve orgazm sorunlarına yol açabilir.
- Kronik Hastalıklar: Diyabet, kalp hastalığı gibi kronik hastalıklar cinsel işlev bozukluklarına etki edebilir.
İlaçlar ve Madde Kullanımı:
- Belirli İlaçlar: Antidepresanlar, antipsikotikler, hipertansiyon ilaçları gibi bazı ilaçlar cinsel işlev bozukluklarına neden olabilir.
- Alkol ve Madde Kullanımı: Aşırı alkol tüketimi veya madde kullanımı cinsel işlev bozukluklarına katkıda bulunabilir.
Kadınlarda Cinsel İşlev Bozukluğu Neden Olur?
Kadınlarda cinsel isteksizliğin sebepleri arasında; cinsel organlara veya hormonal dengeye ait bozukluklar, olumsuz cinsel anlamda geçmiş deneyimler, bazı ilaçlar, kendine karşı olan inancının düşük olması, partnerle cinsellik dışında ilişkisinde olumlu paylaşım yaşayamamak yoğun stres yaşamasıdır. Kişi burada duygusal anlamda ihmal edilerek kendini ben buradayım demek için istemeden partnerini tatmin etmek istemesi psikolojik anlamda bireyi yıpratmaktadır.
Erkeklerde Cinsel İşlev Bozukluğu Neden Olur?
Erkeklerde cinsel işlev bozukluğunun birden fazla faktörler vardır.
Fiziksel Nedenler:
- Azalmış cinsel istek bozukluğu
- Cinsel ilişkiden soğuma, iğrenme
- Erkekte sertleşme bozukluğu
- Retarde ejakülasyon (gecikmiş boşalma)
- Prematüre ejakülasyon (erken boşalma)
Psikolojik Nedenler:
- Partneri ile ilişki geçmişi, kişinin deneyimleri
- Geçmiş cinsel travmanın etkileri
- İş bağlantılı stres ve endişe
- Depresyon ya da suçluluk hissi
- Kişinin kendini yetersiz hissetmesi, ilişkide bulunmaktan kaçınma
Kişinin bu süreçte yaşadığı ilişkide bulunmak istememek, cinsellikle birlikte oluşan ağrı, orgazma olmasında güçlük çekmesi kişinin yaşadığı en önemli cinsel ilişki problemleridir.
Kadınlarda Cinsel İşlev Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
- Cinsellik anında vajina içerisindeki kayganlığın çok az ya da hiç olmaması
- Cinsel organlarda hissizleşme
- Cinsel isteğin çok az ya da hiç olmaması
- Cinsel aktivite sırasında uyarılmanın gerçekleşmemesi
- Zor veya hiç orgazm olamama
- Cinsel aktivite sırasında ağrı ve rahatsızlık olması
- Cinsel aktivite sonrasında ağrı ve rahatsızlık olması
- Vajinaya bağlı enfeksiyon gibi nedenler
Erkeklerde Cinsel İşlev Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
Erkeklerde cinsel işlev bozukluğunun birden fazla faktörler vardır. Bunlar:
Fiziksel Nedenler:
- Azalmış cinsel istek bozukluğu
- Cinsel ilişkiden soğuma, iğrenme
- Erkekte sertleşme bozukluğu
- Retarde ejakülasyon gecikmiş boşalma)
- Prematüre ejakülasyon (erken boşalma)
Psikolojik Nedenler:
- Partneri ile ilişki geçmişi, kişinin deneyimleri
- Geçmiş cinsel travmanın etkileri
- İş bağlantılı stres ve endişe
- Depresyon ya da suçluluk hissi
- Kişinin kendini yetersiz hissetmesi, ilişkide bulunmaktan kaçınma
Kişinin bu süreçte yaşadığı ilişkide bulunmak istememek, cinsellikle birlikte oluşan ağrı, orgazma olmasında güçlük çekmesi kişinin yaşadığı en önemli cinsel ilişki problemleridir.
Cinsel işlev bozukluğu geçer mi?
Cinsel işlev bozukluğunun geçip geçmeyeceği durumdan duruma ve bireyden bireye değişebilir. Cinsel işlev bozuklukları genellikle altta yatan nedenlere, bireyin sağlık durumuna, psikolojik faktörlere ve tedaviye bağlı olarak incelenerek başlatılması gerekmektedir. Tedaviye erken başlamak ve sağlık profesyonelinin yönlendirmelerine uymak, cinsel işlev bozukluğuyla başa çıkma şansını artırabilir.
Eşim cinsel işlev bozukluğu yaşıyor ne yapmalıyım?
Bu süreçte sakin olmak, empatik bir şekilde yaklaşmak önemlidir. Partnerinizi bu süreçte desteklemek, yetersiz hissetmesine sebebiyet verecek bir davranışta, söylemende bulunmamak gerekmektedir. İletişim kurmak ve partnerinizin yanında olmak önemlidir. Suçlayıcı dil kullanmak ilişkinize fayda sağlamayacaktır. Partnerinizin rahatlayabileceği aktiviteler ve romantik anlar yaratın. Bir cinsel terapist ile görüşerek profesyonel destek alın. Tedavi sürecinde birbirinize destek olun ve birlikte çözüm arayışına girin. Tedavi genellikle bireysel duruma bağlı olarak belirlenir. Cinsel terapi, bilişsel davranış terapisi, çift terapisi ve gerekirse ilaç tedavisi gibi yöntemler kullanılabilir. Kişinin bir sağlık profesyoneli ile konuşarak durumu değerlendirmesi ve uygun tedavi seçeneklerini tartışması önemlidir.
Cinsel işlev bozukluğu kimlerde daha sık görülür?
Cinsel işlev bozukluğu, kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülmektedir.