Çocuk terapisi, çocukluk döneminde yaşanan duygusal, sosyal ve davranışsal problemlerin çözümlenmesinin hedeflendiği bir terapi türüdür. Çocukluk döneminde çözülmeyen problemlerin yansımaları yetişkinlik döneminde de gözükebilir. Terapi süreci çocuğun motivasyonuna, aile içi dinamiklere, ebeveyn tutumlarına ve çocuğun maruz kaldığı sosyal çevre gibi birçok faktörden etkilenir.
Ergen terapisi, ergenlik döneminin getirdiği çatışmaları çözümleyen bir terapi türüdür. Her gelişim döneminde olduğu gibi, ergenlik döneminin de gerektirdiği bazı gelişim görevleri ve çatışmaları vardır. Bu çatışmalar ergen bireyin içsel çatışmalarıyla beraber aile ile yaşadığı çatışmalar da olabilir. Ergenlik döneminde kişi kimlik arayışına girer ve ebeveynlerden bağımsız kararlar vermek ister.
Çocuk Terapisi Nedir?
Çocuk terapisinin yetişkin terapisinden bazı farkları vardır. Çocukların iletişim dili oyundur, dolayısıyla yetişkinler gibi konuşmak yerine kendilerini oyun aracılığıyla ifade ederler. Çocuğun yaşadığı duyguları en iyi oyun yoluyla öğrenebiliriz. Çocuk terapisi sürecinde oyun, resim çizmek ve psikodrama gibi birçok sanatsal teknikten yararlanılır. Çocuğun yaşadığı probleme göre kullanılacak teknikler farklılık gösterebilir.
Çocuk terapilerinde süreç sadece çocukla yönetilmez. Bazı zamanlarda ebeveynlerle terapi yapılarak sürece dahil edilir. Çocuğun yaşadığı problemlerin birçok sebebi olabilir. Hatalı ebeveyn tutumları, travmatik yaşantılar, okul problemleri ve çocuğun sosyal çevresi gibi birçok faktör çocuğun problemlerini oluşturabilir veya tetikleyebilir.
Çocuk Terapisi Nasıl Yürütülür?
Çocuk terapilerinde ilk önce aile görüşmesi yapılır. İlk görüşmede aileden başvuru nedenleri, çocuk ile ilgili ve aile ile ilgili detaylı bilgi alınır. Aile görüşmesine anne ve babanın birlikte katılımı önemlidir ve iki ebeveynin katılımıyla gerçekleşmesi tercih edilir. İlk görüşmenin ardından ikinci görüşme çocukla birlikte yapılır. Amaç daha çok çocukla terapistin birbirini tanıması, çocuğun terapi odasını veya oyun terapisi odasını keşfetmesi yönünde ilerler. Çocukla yapılan sonraki seanslarda ise duygusal veya bilişsel değerlendirme çalışmaları gerçekleştirilir. Değerlendirme çalışmalarının neticesinde aileye bilgilendirme yapılır ve bu doğrultuda terapistin benimsediği ekol doğrultusunda terapi süreci başlar.
Çocuk terapisinde yetişkin (bireysel) terapisinde olduğu gibi sürecin ne kadar süreceği ile ilgili net tarih paylaşmak mümkün değildir. Terapi sürecine başlarken çocuğun terapisti ile arasındaki güven bağının kurulması, ruhsal dünyasının ortaya konulabilmesi ve terapist-danışan ilişkisinin oluşabilmesi için de zamana ihtiyaç vardır. Bu gerekli koşullar sağlandıktan sonra başvuru nedeninin niteliği, çocuğun ihtiyaçlarının boyutu, çocuğun çevresindeki sosyal etkenlerin desteği sürecin ne kadar süreciğini belirler.
Çocuk Terapisine Başvuru Nedenleri
Çocuk terapilerinde çocuk duygularını ifade etmekte zorlandığında, zor duygularla baş edemediğinde, okulda ve aile içerisinde problemler yaşadığında, travma ve yas süreci yaşadığında, akran zorbalığı yaşadığında, yeme ve uyku bozuklukları yaşadığında bir uzman desteği alınması önerilir.
Ailelerin çocukları için bir psikoloğa başvurma nedenleri olarak gelişim problemleri, korkular ve kaygılar, dikkat eksikliği, dürtüsellik, travmalar ve yas, içe kapanıklık, davranış problemleri, öfke ve saldırganlık, uyku problemleri, uyum problemleri, tuvalet alışkanlığı, yeme problemleri ve ebeveyn danışmanlığı sayılabilir.
Çocuk Terapisinde Kullanılan Başlıca Teknikler
- Oyun Terapisi
- Bilişsel Davranışçı Terapi EMDR
- Sanat Terapisi Şema terapisi Kum Terapisi
Ergen Terapisi Nedir?
Ergenlerle birlikte yürütülen terapi süreçlerinde; çocuğu yetişkinliğe ve birey olmaya hazırlayan ergenlik döneminde yaşanan bu değişime uyum sağlamada ergeni güçlendirmek, ebeveynleri desteklemek ve ergen bireyin hem anlatabilen hem de anlaşılabilen bir yetişkin haline dönüşmesine yardımcı olmak hedeflenmektedir.
İnsan gelişimi; anne karnında başlayıp yaşamın sonuna dek devam eden bir süreçtir. Bu süreç içerisinde yer alan 0-2 yaş arası bebeklik dönemi, 3-6 yaş arası çocukluk dönemi, 7-11 yaş arası okul çağı dönemi, 12-18 yaş arası ise ergenlik dönemi olarak isimlendirilir. Ergenlik olarak isimlendirilen bu dönemde; ergen bireylerin temel meseli, çocukluktan yetişkinliğe geçiş bir diğer deyişle birey olma ile ilgilidir. Çocukluktan yetişkinliğe geçişi kapsayan bu uzun dönemde, bireyler ciddi bir gelişme ve öğrenme süreci içinde olurlar. Bu yüzden de ergen bireylerin fiziksel, sosyal, duygusal ve bilişsel gelişim alanlarında değişimler yaşanır.
Ergen Terapisi Nasıl Yürütülür?
Ergenlerle yürütülen terapilerde çocuk terapilerinden farklı olarak aile ile yapılan görüşmeye eğer ergen birey isterse katılım sağlayabilir. Ergenin katılımıyla ya da katılımı olmadan gerçekleşen ilk görüşmede aileden başvuru nedenleri ve aile öyküsü alınır. Eğer ilk görüşmeye ergen birey de katılmışsa; ailenin çocuklarının yanında paylaşamadığı durumları paylaşabilmesi ve daha detaylı aile öyküsünün alınabilmesi için, aile ile, ergen bireyin bilgisi ve onayı olan bir görüşme daha yapılması tercih edilir. Detaylı öykü alındıktan sonra çeşitli değerlendirme çalışmaları yapılır. Değerlendirme çalışmalarının neticesinde aileye ve ergen bireye bilgilendirme yapılır ve bu doğrultuda terapistin benimsediği ekol doğrultusunda terapi süreci başlar.
Ergen Terapisine Başvuru Nedenleri:
Ergenlik döneminde sıkça karşılaşılan zorluklar arasında arkadaşlık ilişkileri, ebeveyn ve ergen çatışmaları, akran zorbalığı ve zorbalıkla bahsetme, özgüven problemleri, sosyal kaygı, sınav kaygısı, dikkat ve konsantrasyon sorunları, takıntılı düşünceler, beslenme ve yeme bozuklukları, öfke problemleri ve duygu kontrol problemleri sayılabilir.
Ergen Terapisinde Kullanılan Başlıca Teknikler:
- Bilişsel Davranışçı Terapi
- EMDR Terapisi
- Psikanalitik Psikoterapi
- Psikodrama
- Çözüm Odaklı Terapi
- Şema Terapisi Sanat Terapisi
Ergenler Hangi Durumlarda Destek Almalı
Ergenlik döneminde kişi sorunlarıyla baş etmede zorlandığında, okulda problemler yaşandığında, aile ile çatışmalar arttığında ve kişinin işlevselliği olumsuz anlamda etkilenmeye başlandığında bir uzman desteği alınmalıdır. Ergenlik dönemi, kişinin risklere en açık olduğu dönemdir. Çünkü beynin riskleri değerlendiren bölgesi halihazırda gelişime devam etmektedir. Ergen bireyler bu dönemde daha dürtüsel davranabilirler ve hareketlerinin sonucunu ön görmede problem yaşayabilirler. Ergenlik döneminde kişi ciddi bir değişim süreci geçirdiği için çocukluk döneminden çok farklı durumlar gözlemlenebilir.
Kişi aynı zamanda kendini keşfetme sürecindedir.Ergen terapilerinde dikkat eksikliği ve hiperaktivite, öfke problemleri, cinsel konular, teknoloji bağımlılığı, kaygı bozuklukları, obsesif kompulsif bozuklar ve travma gibi bir çok problem süreçte çözülür.
Çocuk terapisinin amaçları nelerdir?
Çocuk terapisinin amacı çocuğun yaşadığı probleme ve şiddetine göre değişmektedir. Çocuk terapilerinde çocuğun duygularını daha rahat dışa vurması, ilişki sürdürme becerilerinin gelişmesi, hatalı davranışların düzeltilmesi, akran ilişkilerinin güçlendirilmesi ve yaşadığı problemlerin süreç içerisinde çözümlenmesi amaçlanır.
Ergen terapisinin amaçları nelerdir?
Ergen terapisinde ergenlik döneminin getirdiği kimlik bunalımı, aile ile birlikte yaşanılan çatışmalar, bireyselleşme ihtiyacından doğan çatışmalar gibi problemlerin çözülmesi hedeflenir. Yetişkinlik dönemine geçiş olan bu dönemin mümkün olduğunca az çatışmalı şekilde geçmesi amaçlanır.